یاسوج یکی از شهرهای جنوبی ایران و مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد است.
این شهر همچنین مرکز شهرستان بویراحمد است و در شمال شرقی استان واقع شدهاست. پیش از ایجاد این شهر، در حدود ۶ کیلومتری آن، یک شهر قدیمی به نام «تل خسرو» قرار داشت که زمانی مرکز نفوذ خوانین بویراحمد علیا بودهاست. اینک به جز تپههای پراکنده و یک روستا، اثری دیگر از آن باقی نماندهاست. تل خسرو متجاوز از دو هزار سال قدمت دارد. لیکن احداث ابنیهٔ معاصر در پیرامون آن، بعد از سال ۱۳۰۹ خورشیدی شروع شده و تا سال ۱۳۲۳ ادامه یافت و پس از آن متروک شدهاست.
شهر نوپای یاسوج در کنار رودخانه بشار در آغوش تپههای متعدد در ارتفاع ۱۸۷۰ متری از سطح دریا قرار گرفته، این شهر که در سال ۱۳۴۴ فقط دارای یک خیابان اصلی بود، امروزه از گسترش و توسعه زیادی برخوردار میباشد. در فصل زمستان برف زیادی در این شهر میبارد و اکثر نقاط و ارتفاعات اطراف آن برای مدتی طولانی پوشیده از برف باقی میماند. شهر یاسوج تاکنون بالغ بر ۱۸ کیلومتر وسعت یافتهاست، یکی از مهمترین دلایل این توسعه مرکزیت اداری و سیاسی این شهر میباشد که از سال۱۳۴۲ مرکز فرمانداری کل کهگیلویه و بویر احمد بوده و سپس در سال ۱۳۵۵ به مرکزیت کل استان ارتقاء یافتهاست. تاریخچه منطقه یاسوج از دوران برنز محل زندگی بوده است.یافتههایی در تپه شهدا (۳ هزار سال پیش از میلاد) و تپه خسروی مربوط به دوران هخامنشیان ، محوطه باستانی گرد و گورستان پایه چول در همین زمینه بدست آمده است.یاسوج منطقه ای است که اسکندر و سربازان مقدونی وی از آنجا به فارس در ۳۳۱ سال پیش از میلاد حمله کردند.
وجه تسمیه یاسوج یا یاسیج یا یاسیگ یا پایتخت طبیعت ایران[۲] به معنای محلی است که گلهای یاس در آن به صورت فراوان میرویند..این شهر دارای آبشار هایی پرآب وفراوان و منابع آبی بسیار ، جنگلهای چشمگیر وبکر، پوشش گیاهی متنوع ، گونه های جانوری متعدد ، قلل مرتفع ، باغات و کشتزارهای زیبا ومعادن طبیعی متعدد…می باشدوهمه این عوامل این شهر را چونان گوشه ای از بهشت جادوان به تصویر کشیده است ،به طوریی که در چند سال اخیر ، پایتخت طبیعت ایران[۳] به این شهر نسبت داده شده است. منطقه بویر احمد منطقه عشایری بود و عشایر همه ساله به ییلاق و قشلاق کوچ میکردند چه بسا که هنوز هم کم وبیش دیده میشود. لذا این عامل مهمی محسوب میشد که ابنیه ومحل کسب وتجارت در بویر احمد ساخته نشود وایلات مایحتاج سالانه خود را از پیله وران اردکان فارس تهیه کنند ومعمولا هر طایفه یک طرف حساب برای خود داشت که معاملاتشان باایشان انجام میشد. به دلیل سختگذر بودن منطقه و به دلیل نبود جاده و برفگیر بودن ان کم کم اردکانیها اقدام به سکنا گزیدن در منطقه را نمودند. از آنجایی که شهر یاسوج مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد میباشد و اکثر صنایع موجود در استان در اطراف یا خود این شهر واقع شدهاند؛ لذا افراد زیادی از شهرستانهای همجوار برای پیداکردن شغل رهسپار این شهر میشوند. آب و هوا شهر یاسوج در منطقهٔ اقلیم سردسیری واقع شده و دارای هوای معتدل متمایل به سرد است. در این شهر، میزان بارش برف و باران زیاد میباشد و به علت بارش فراوان برف و باران و پوشیده شدن ارتفاعات از برف برای مدت مدیدی از سال، از منابع آب کافی برخوردار میباشد. جاذبههای طبیعی آبشار یاسوج اصلیترین جاذبه گردشگری شهر یاسوج آبشار یاسوج است.
این آبشار (پارک جنگلی ابشار)در فاصله ۲ کیلومتری مرکز شهر و در شمال شهر یاسوج واقع است و هر ساله مورد توجه گردشگران و توریستهای ایرانی و خارجی قرار میگیرد آب چشمههایی که از دل کوههای زاگرس جوشیده در دو کیلومتری شمال شهر یاسوج آبشاری به ارتفاع ده متر را به منظر تماشا گذاشته است. چشمانداز این آبشار، نهرهای آب در بستر مارپیچ مشبک، باغهای میوه، مراتع سرسبز و پر از گلهای رنگارنگ است، که چشم بیننده را خیره میسازد. هر ساله آبشار یاسوج در فصل بهار، تابستان و پاییز پذیرای گردشگران است.از دیگر آبشارهای این استان، آبشار بهرام بیگی است. این آبشار در میان صخرههای سنگی واقع شده و بعد از مارگون قرار دارد.آبشار بن رود نیز بعد از سی سخت قرار گرفته و شامل توفشاه (آبشار شاه) و آبشار بن رود است که ازچندین چشمه تشکیل شده و حدود ۲۰ متر ارتفاع دارد و منطقه بسیار زیبایی را پدید آورده است باغ چشمه بلقیس این باغ در شهرستان چرام واقع شدهاست ویکی از مهمترین جاذبههای گردشگری منطقه میباشد. زمین حاصلخیز منطقه باعث شده که از هر نوع درخت در این باغ پرورش یابد. باغ دارای چندین چشمه میباشد که از دهانه شمالی به باغ میریزد وآب چشمهها در جویبارهای مشبکی که با اصول معماری قابل توجهی تراس بندی شده به استخر زیبائی سرازیر میشود. این باغ در شرق شهر چرام به فاصله ۲ کیلومتری واقع شده.
تنگ مهریان در یک کیلومتری مسیر یاسوج به اصفهان که به تنگ مهریان معروف است.امامزادهای به نام امامزاده شاه حسن در این منطقه وجود دارد که پذیرای زایران در این منطقه است.
تنوع درختانی نظیر سپیدار، بلوط، افرا، چنار، کاج، انگور وحشی و بنه در تنگ مهریان از ویژگیهای این منطقهاست. تنگه مهریان در زمستان هم محل رفت و آمد علاقه مندان به اسکی است. این تنگه دراین فصل همچنین شاهد تشکیل یخی بزرگ برروی صخرهای مقابل بارگاه امامزاده حسن است که این توده یخ روز شصتم زمستان شکسته شده و روز هفتادم (حدود دهم اسفندماه) با صدایی که کیلومترها شنیده میشود، از صخره فروریخته و مژده بهار میدهد. آب زلال و شفاف رودخانه مهریان که بخشی از آن از چشمههای تنگ معروف به کبوتری است پس از طی مسیر به رودخانه بشار یاسوج و رودخانه کارون در استان خوزستان میریزد. شیخ سرکه(شیخ صدوق): منطقه ای سردسیری با پوشش گیاهی متنوع از جمله بیلهر، کنگر، قارچ، ریواس، چویل و… پذیرای گردشگران زیادی می باشد. این روستا به علت دور افتاده بودن از مرکز استان ناشناخته وگمنام مانده . در این روستای سردسیری درختان گردو، سیب، هلو، انگور کاشته ودر سالهای آتی شاهد برداشت ثمر آنها خواهیم بود مزار شیخ سرکه بروی تپه ای که درختان انجیک(گلابی وحشی) آن را احاطه کرده است قرار دارد.ودر حال حاضر با همت اهالی منطقه در حال باسازی ومرمت می باشد.وجود چشمه های نظیر سرکورکی ورودخانهای پر آب در این منطقه باعث ابادانی در این منطقه گردیده است .